Αναβάλετε η επίσκεψη της κυρίας Mενδώνη στη Χίο

Λόγο προσωπικού προβλήματος αναβάλει την επίσκεψη της στη Χίο η γραμματέας του υπουργείου πολιτισμού κ. Μενδώνη.

Ο ΜΙΚΡΟΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ

Ο μικρός Παντελής Χαρίτος-Φραγκάκης βγήκε πρώτος στον πανελλήνιο διαγωνισμό φυσικής . (Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει)

http://micro-kosmos.uoa.gr/gr/announcments/pdf/proteusantes_diag_2010.pdf
Πρωτεύσαντες Β΄Λυκείoυ
στον 20ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Φυσικής 2010
(τα ονόματα των 50* πρώτων)
1. Χαρίτος-Φραγκάκης Παντελεήμων, του Στυλιανού και της Μαρίας, 3ο ΓΕΛ Χίου
2. Κακαρούμπας Σπυρίδων, του Ανδρέα και της Μαρίας, 7ο ΓΕΛ Πατρών
3. Αντουλινάκης Φοίβος, του Αθανάσιου και της Δήμητρας, Α’ Αρσάκειο Λύκειο Ψυχικού
4. Βλάχος Παντελεήμων, του Παναγιώτη και της Ιωάννας, Δωδωναία Εκπ/ρια Ιωαννίνων
5. Λαουλάκος Γεώργιος, του Πέτρου και της Μαρίας, Ελληνογαλλική Σχολή Πειραιά Άγιος Παύλος
6. Λιούτας Γεώργιος, του Αθανάσιου και της Ειρήνης, 1ο ΓΕΛ Τρικάλων
7. Σαρδέλης Κωνσταντίνος, Πειραματικό Λύκειο Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης
8. Κουρνης Κωνσταντίνος, του Γεωργίου και της Πηνελόπης, 1ο ΓΕΛ Χαλκίδας
9. Παζούλη Δέσποινα, του Παναγιώτη και της Ελισάβετ, 3ο ΓΕΛ Δράμας
10. Λυκουρας Μιχαήλ, του Βασιλείου και της Παρασκευής, 3ο ΓΕΛ Πάτρας
* Ανακοινώνονται τα ονόματα των 50 πρωτευσάντων της Β’ Λυκείου, αντί των (συνήθως) 40 πρωτευσάντων, λόγω της πολύ μεγάλης συμμετοχής και των υψηλών επιδόσεων των διαγωνισθέντων.
Οι δέκα πρώτοι της Β’ Λυκείου θα βραβευθούν σε ειδική εκδήλωση.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΚΑΣΤΡΟ

Πραγματοποιήθηκε η δεύτερη συνάντηση των μελών της ομάδας δράσης "Το Κάστρο της Χίου: Ένας χαμένος παράδεισος"

Εκτακτη συνάντηση ΦΙΛΩΝ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ με αφορμή επίσκεψη Μενδώνη

Μετά την επιτυχημένη συνάντηση της προηγούμενης Πέμπτης μελών του "Κάστρου της Χίου: Ένας Χαμένος Παράδεισος", η ομάδα προσκαλεί εκ νέου σε μία έκτακτη συνάντηση που θα λάβει μέρος την Πέμπτη 29 του Απρίλη στις 20.00 στην κεντρική πλατεία του Κάστρου.
Κύριο θέμα της έκτακτης αυτής συνάντησης θα είναι η επικείμενη επίσκεψη της Γενικής Γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη στη Χίο μεταξύ 2-3 Μαίου για το Κάστρο της Χίου.

Κατ’ αρχήν συζητάμε για την πόρτα του Κάστρου...

ΔΙΗΜΕΡΗ επίσκεψη στη Χίο θα πραγματοποιήσει η Γενική Γραμματέας του υπ. Πολιτισμού Λ. Μενδώνη ώστε να εξεταστούν από κοινού με τις τοπικές αρχές όλες οι εκκρεμότητες της αρμοδιότητάς της.
Κυρίαρχο ρόλο στη συνάντηση θα έχει το θέμα του Κάστρου ενώ σημαντικό βάρος θα δοθεί και στην υπόθεση του Κολεγίου με το νομάρχη Πολ. Λαμπρινούδη να ελπίζει ότι οι συναντήσεις θα σηματοδοτήσουν την απαρχή μιας νέας πορείας για τα δύο σημαντικά αυτά για το νομό θέματα και ειδικότερα σε μια κρίσιμη για τα αυτοδιοικητικά ζητήματα περίοδο.
Ειδικά για το Κάστρο ο νομάρχης σε δήλωση του υπενθύμισε ότι προ οχτώ μηνών εκ μέρους του υπουργείου είχε ανακοινωθεί πίστωση ύψους 5 εκ. ευρώ προερχόμενη από το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων χωρίς όμως ποτέ το κονδύλι αυτό να εγγραφεί στον προϋπολογισμό του. «Αν δεν μπορούν τότε να το πουν και αφού δεν αφήνουν κανέναν άλλο να ακουμπήσει το Κάστρο, τότε να κοιτάξουν να επέμβουν στη «Πόρτα Ματζόρε» και το Βόρειο Προμαχώνα», τόνισε ο κ. Λαμπρινούδης.
Όσον αφορά τα άλλα θέματα, αυτά αναμένεται να είναι το Κολέγιο, εκεί όπου η Εφορία Νεοτέρων Μνημείων ζητά επιπλέον 100.000 ευρώ για νέες διερευνητικές εκσκαφές, ο Πύργος Πιτυούς που ακόμα περιμένει το διορισμό φύλακα ώστε να ανοίξει τις πύλες του για το κοινό αλλά και το Σπήλαιο Αγίου Γάλακτος στο οποίο δεν έχει οριστεί φορέας διαχείρισης.
Γ.Π.

ΜΠΕΝΤΕΜΙ: Καφέ-Ουζερί.

http://mpentemi.blogspot.com
Αυτό το blog θα προβάλει επιχειρηματικές προσπάθειες που δίνουν ζωή στο Κάστρο.

ΗΛΙΑΣΤΡΑ: Παραδοσιακό Καφέ

http://www.iliastra.gr/
Αυτό το blog θα προβάλει επιχειρηματικές προσπάθειες που δίνουν ζωή στο Κάστρο.

Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ 2009

Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ 3ης ΕΒΑ ΑΡΙΣΤΕΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ ΑΝΑΛΥΕΙ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΤΗΣ

ΝΑΙ Το Κάστρο της Χίου μπορεί να σωθεί

ΜΠΟΡΕΙ το Κάστρο της Χίου να απομακρύνει το πέπλο της φθοράς που επέφερε ο χρόνος ―σε κάποιες περιπτώσεις και η αδιαφορία― και να αναδείξει τα κάλλη του; Αυτό που νιώθουν όλοι όσοι επισκέπτονται τη Ρόδο και περιδιαβαίνουν στο Κάστρο της, υπάρχει δυνατότητα να το ζήσουν στον ίδιο βαθμό εδώ;
Όσο κι αν θα θέλαμε σήμερα να απαντήσουμε με ένα τεράστιο ΝΑΙ στα παραπάνω ερωτήματα, δεν μπορούμε να το κάνουμε, κι αυτό γιατί η υπόθεση του Κάστρου δεν είναι μονοδιάστατη και φυσικά δεν έχει να κάνει μόνο με τον παράγοντα των Αρχαιολογικών Υπηρεσιών. Από μέρους τους ―τουλάχιστον― κάτι κινείται, σε πρακτικό πια επίπεδο στο αντικείμενο των οχυρώσεων του μνημείου, θέμα στο οποίο επικεντρώθηκε το ενδιαφέρον στη χθεσινή ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στη Νομαρχία με θέμα: «Αποκατάσταση των οχυρώσεων του Κάστρου της Χίου, δυσκολίες και προοπτικές ενός σημαντικού έργου».
Η ανάληψη πρωτοβουλίας από το 2008 του Ταμείου Διαχείρισης Πιστώσεων για την Εκτέλεση Αρχαιολογικών Έργων, το οποίο μάλιστα όρισε ως επιτροπή του έργου των οχυρώσεων εκείνη που υλοποίησε το έργο του Αναβάτου, προσθέτοντας δύο ακόμα μέλη, σίγουρα είναι ένα πολύ θετικό βήμα. Μάλιστα τα πρώτα απτά αποτελέσματα τα διακρίναμε ήδη τις τελευταίες ημέρες, αφού οι εργασίες καθαρισμού στα τείχη γίνονται από αυτήν με χρηματοδότηση 250.000 ευρώ από τις Δημόσιες Επενδύσεις.
Η Πρόεδρος της Επιτροπής η Προϊσταμένη της 3ης ΕΒΑ, Αριστέα Καββαδία, σε συνέντευξή της στο Ράδιο – Αλήθεια, αναφέρθηκε στους στόχους τους, όντας όμως συγκρατημένη στα ΘΑ, ενώ περισσότερο παρέπεμπε στα έργα.
Άλλωστε και στη χθεσινή ημερίδα το έργο ήταν εκείνο που προτάχθηκε, με την προβολή ανάλογου χαρακτήρα επεμβάσεων που έγιναν από το Ταμείο Διαχείρισης Πιστώσεων για την Εκτέλεση Αρχαιολογικών Έργων στη Ρόδο, τα Χανιά και το Μυστρά.

Χίος, όπως Ρόδος;
Στη συνέχεια η κα Καββαδία, όταν της ζητήσαμε να σχολιάσει την εξέλιξη που είχαμε το 2008 και αφού υπηρεσιακά είχαν εισηγηθεί από το 2007 στο ΚΑΣ να αναλάβει το Ταμείο δράση στο Κάστρο της Χίου, σημείωσε τα εξής:
«Είναι σημαντικό γιατί το Ταμείο είναι ένας φορέας του ΥΠΠΟ που ασχολείται με τη διαχείριση και εξεύρεση πόρων, χρηματοδοτείται όχι μόνο από ευρωπαϊκά προγράμματα ή εθνικούς πόρους αλλά από οποιεσδήποτε πηγές. Επίσης έχει ένα χαρακτήρα ιδιωτικού δικαίου που του επιτρέπει να είναι ευέλικτο, να μπορεί να οργανώσει τις διεπιστημονικές ομάδες, πολύ πιο ενεργά και καλά και να οργανώσει ακόμη και τα διεπιστημονικά συνεργεία που μπορούν να δουλέψουν σ’ ένα έργο. Η πορεία του μέσα σ’αυτό το διάστημα που λειτουργεί έχει δείξει θαυμαστά αποτελέσματα. Για παράδειγμα οι μεγάλοι αρχαιολογικοί χώροι της Ελλάδας, η Επίδαυρος, οι Μυκήνες, ο Μυστράς έχουν οργανωθεί κυρίως από το Ταμείο. Αυτό είναι σημαντικό για το έργο του Κάστρου και την πορεία του.»
Σύμφωνα με την κα Καββαδια «το έργο των οχυρώσεων είναι μεγάλο. Ο στόχος είναι να υπάρξει ολοκληρωμένη παρέμβαση, και αυτό είναι έργο ετών. Η αποψίλωση, οι καθαρισμοί, αρχαιολογικές διερευνήσεις, οι ανακτήσεις και οι μικρές στερεώσεις είναι το ουκ άνευ σε μια αυτεπιστασία, διότι τα έργα του ταμείου γίνονται δι’ αυτεπιστασίας με την αρχαιολογική μέθοδο και βέβαια μπορεί να υπάρξουν και εργολαβίες, αναθέσεις μελετών, εργασιών και με το σύστημα της αναδοχής, στην πορεία του έργου. Το ζητούμενο είναι ότι οι πρώτες δουλειές για να γίνουν οι κύριες μελέτες αποκατάστασης απαιτούν τις προηγούμενες μελέτες ενός προγράμματος συνολικής παρέμβασης όλων αυτών των εργασιών που προανέφερα, που θα επιτρέψουν να το δούμε, να το αναγνωρίσουμε, να το καταγράψουμε, να το φωτογραφίσουμε, να δούμε τις λεπτομέρειες παθολογίας κ.λπ. Δεν υπάρχει δυνατότητα να γίνει μελέτη συνολικής αποκατάστασης ενός τμήματος αν δεν προηγηθούν οι εργασίες των άμεσα σωστικών ενεργειών.»
Στην παραπάνω κατεύθυνση κινείται και η παρέμβαση που βλέπουμε να είναι σε εξέλιξη τις τελευταίες ημέρες σε τμήμα του εξωτερικού τείχους, με την Προϊσταμένη της 3ης ΕΒΑ να πιστεύει ότι μέσα στο έτος θα υπάρξει και επιπλέον χρηματοδότηση – ανεξάρτητη από το ΕΣΠΑ – για να συνεχιστεί.
Από το ΕΣΠΑ οι προσδοκίες είναι σημαντικές, και η ίδια υποστηρίζει ότι για την 5ετία για ένα τέτοιο έργο, η μικρότερη χρηματοδότηση που θα μπορούσε να δοθεί πρέπει να είναι της τάξεως του ενός εκατομμυρίου ευρώ.
«Πιστεύω ότι θα το πετύχουμε», ανέφερε η κα Καββαδία.

Αυθαίρετο το πάρκινγκ
Από τη μια η προσδοκία για τη διάσωση και ανάδειξη του μνημείου και από την άλλη η πεζή πραγματικότητα που θέλει την τάφρο γύρο από αυτό να έχει μετατραπεί σε έναν από τους βασικούς χώρους στάθμευσης της πόλης.
Η κα Καββαδία δε μάσησε τα λόγια της. Είπε ξεκάθαρα ότι αυτό είναι αυθαίρετο, ποτέ δε δόθηκε άδεια, αλλά η ίδια αποδέχεται μια κατάσταση την οποία βρήκε αναλαμβάνοντας την υπηρεσία.
«Η τάφρος ανήκει ιδιοκτησιακά – νομίζω – στο δήμο, είναι όμως μνημείο με το προτείχισμα απέναντι και το πάρκινγκ είναι αυθαίρετο. Η υπηρεσία δεν έχει δώσει ποτέ άδεια για πάρκινγκ. Απλώς σιωπηρά εξυπηρετούμε κάποιες ανάγκες των δήμων. Τουλάχιστον εγώ το βρήκα αυτό και το συνέχισα με την προοπτική ότι όταν θα αρχίσουν τα έργα και θα προχωρήσει το έργο των οχυρώσεων και η τάφρος θα πρέπει να αποδοθεί σε χρήση όπως είναι στη Ρόδο, ως χώρος περιπάτου, εκδηλώσεων θεατρικών και άλλων και να μην είναι αυτό το υποβαθμισμένο τοπίο».
Συνεχίζοντας και με βάση τα παραπάνω δεδομένα διατύπωσε την αμφισβήτησή της σε σχέση με τις αναφορές περί του ενδιαφέροντος που επιδεικνύεται για το μνημείο:
«Ποιο είναι το ενδιαφέρον, να το υποβαθμίσουμε με τα αυτοκίνητά μας; Βέβαια δεν μπορούμε να ζητήσουμε από τους πολίτες να δώσουν λύση. Αυτό είναι θέμα των αυτοδιοικητικών αρχών».

Ο καθένας τη δουλειά του…
Και μιας και ο λόγος για αρχές, πώς επιθυμεί η προϊσταμένη της Επιτροπής για το οχυρωματικό έργο στο Κάστρο, να διαδραματίσουν το ρόλο τους, σ’όλη αυτή την ιστορία; Ακολουθεί η αναφορά της, μέσω της οποίας εκπέμπει πολλά μηνύματα, φωτογραφίζοντας καταστάσεις που μας φαίνονται γνώριμες. Από όλα όσα λέει και παραθέτουμε παρακάτω, ας εστιάσουμε στην ανάγκη πέρα από το οχυρωματικό έργο ―την κύρια ευθύνη για το οποίο έχει μέσω του Ταμείου το ΥΠΠΟ, οι αυτοδιοικητικοί – προφανώς ο Δήμος― να εστιάσουν και εσωτερικά στον οικισμό, καλύπτοντας τις σοβαρές παραμέτρους του πολεοδομικού και κυκλοφοριακού.
«Καταρχάς», ανέφερε η κα Καββαδία, «πρέπει όλοι να έχουμε ένα κοινό στόχο και να συναινέσουμε σ’αυτόν. Αυτό είναι ένα βασικό θέμα. Δε θα πρέπει επειδή ο ένας φορέας κάνει το έργο να θεωρεί ο άλλος ότι είναι ριγμένος, γιατί όλοι μπορούν να κάνουν έργο στο χώρο αλλά στο μερίδιο που τους αναλογεί και στην αρμοδιότητα που τους αναλογεί. Αυτό δεν είναι κατανοητό πολλές φορές. Αυτό που κάνουμε τώρα με τους εργάτες καθαρισμού, όλοι οι φορείς που είχαν χρήματα ή μικρή χρηματοδότηση θα μπορούσαν να πάρουν εργάτες και να μας τους δώσουν και να έχουν μερίδιο της πρώτης αυτής έναρξης και να λένε ότι μετέχουν σ’ αυτό. Από την άλλη θεωρώ ότι θα ήταν ευχής έργο να αρχίσει ένα ευρύτερο ενδιαφέρον και ίσως και μια δαπάνη να δοθεί για τη σύνταξη ενός πολεοδομικού, χωροταξικού, κυκλοφοριακού προγράμματος για τον οικισμό, με την εκπόνηση μελέτης. Εμείς θα επέμβουμε μόνο στα τείχη. Είναι ένα έργο μεγάλο, διότι τα τείχη έχουν τις σήραγγες σε διπλό επίπεδο, έχουν μια διαδρομή ―το μέλλον έχει πολλά ωραία να δείξει αν μπορέσουμε να τα καταφέρουμε― ο οικισμός όμως πρέπει να κοιταχτεί και να ασχοληθούν μ’αυτόν οι αρμόδιοι φορείς ιδιαίτερα και παράλληλα. Αντί λοιπόν να ζητάει κάποιος φορέας να βοηθήσει για τις οχυρώσεις ―που αυτό το πρώτο διάστημα που είναι οι σωστικές και επείγουσας σημασίας εργασίες για να γίνουν κάποια πράγματα μετά―, θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί στο θέμα του οικισμού και να γίνονται παράλληλα κάποια πράγματα. Και στις οχυρώσεις θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί, αν υπάρχουν χρήματα για μια μελέτη, σε συνεργασία πάντοτε με την επιτροπή, γιατί πρέπει να ακολουθηθεί ο κεντρικός σχεδιασμός. Εγώ νομίζω ότι ακόμα και το ενδιαφέρον των πολιτών και των φορέων για να είναι καθαρός ο χώρος, να απομακρύνονται τα σκουπίδια, τα χόρτα που καθαρίζουμε τώρα, να ζητήσουν να κάνουν εκδηλώσεις και να τους δώσουμε τη δυνατότητα σε χώρους που επιτρέπονται, δηλαδή να δραστηριοποιηθούμε για το Κάστρο διαφορετικά, είναι κάτι που θα μπορούσε να γίνει. Δεν ξέρω όμως τι να συμβουλεύσω, γιατί θα ‘πρεπε και οι ίδιοι οι φορείς να το δουν από μόνοι τους το θέμα.»

Κι όμως το νερό μπήκε στ’ αυλάκι
Καταλήγοντας στη συζήτησή μας, η οποία έγινε μια ημέρα πριν τη διεξαγωγή της ημερίδας, μπήκαμε στον πειρασμό να ρωτήσουμε την Προϊσταμένη της Γ’ ΕΒΑ αν το όραμα του Κάστρου αναστηλωμένου κ.λπ. με νερό στην Τάφρο του είναι εξωπραγματικό. Η ίδια απάντησε ότι είναι πρόωρο να συζητηθεί κάτι τέτοιο:
«Θα το δούμε μετά από μια 5ετία – 6ετία του έργου. Πρώτον γιατί για την τάφρο ξέρουμε αυτή τη στιγμή ότι μέχρι την τάδε εποχή είχε ένα μέρος νερού. Ποτέ δεν ήταν γεμάτη. Σίγουρα όμως υπάρχει περίπτωση όταν σκάψουμε την τάφρο να βρούμε τα ίχνη απ‘ το ότι περνούσε νερό από τη μια άκρη στην άλλη. Αυτό όμως απαιτεί μια άλλη διαδικασία, οπότε θα πρέπει να έχει τελειώσει το βασικό έργο, να έχουν αποκατασταθεί τα τείχη, να χαμηλώσουμε την τάφρο από το σημείο που είναι τώρα, να έχουμε αποδώσει δηλαδή το μνημείο και να το έχουμε βγάλει στο φως, όπως θα ήταν την εποχή που θα έμπαινε το νερό, και να δούμε αν μπορούμε να το βάλουμε».
Όλα αυτά βέβαια παραπέμπουν στο μέλλον. Οσο για το παρόν καταγράφουμε την αρχή των παρεμβάσεων στις οχυρώσεις, ελπίζοντας να επιβεβαιωθούν οι αρχαίοι πρόγονοι που θεωρούσαν ότι η αρχή είναι το ήμισυ του παντός.

Χρ. Ψ.

Τα Κάστρα της Χίου

Το Κάστρο της πόλης (1). Το Κάστρο της πόλης έχει δύο χαρακτηριστικά που το κάνουν μοναδικό: είναι ενάλιο και κατοικημένο. Εκτείνεται βόρεια του λιμανιού της Χίου. Στη μεσαιωνική και νεότερη ιστορία της Χίου έπαιξε σπουδαίο ρόλο, ως κέντρο πολιτικής και στρατιωτικής ζωής. Ο αρχικός πυρήνας του, που είναι βυζα¬ντινός (9ος-10ος αι.), ενσωματώθηκε στο μεταγενέστερο γενουατικό φρούριο, μέσα στο οποίο υπήρχε το Διοικητικό Κέντρο. Ήταν η έδρα της Διοίκησης του Καστελάνου και του Λατίνου επισκόπου σύμφωνα με νοταριακά έγγραφα. Αταύτιστες μέχρι τώρα παραμένουν οι θέσεις εκκλησιών και αρχοντικών του Κάστρου που προκαλού¬σαν το θαυμασμό των περιηγητών. Η μνημειώ­δης πύλη Porta Maggiore, μια μεγάλη επιγραφή με το όνομα του δόγη Silvestro Valerio, που δύσκολα διακρίνεται σήμερα, δηλώνουν την προσπάθεια των Βενετών για μετασκευή της πύλης (1694). Οι οικοδομικές φάσεις των εκάστοτε κατακτητών (14ος-18ος αι.), οι βομβαρδισμοί (1828), οι σεισμοί (1881) και η κατασκευή της προκυμαίας (αρχές του 20ού αι.) αλλοίωσαν τη μορφή του.

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας κατοικήθηκε αποκλειστικά από Τούρκους και Εβραίους και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή από πρόσφυγες. Στο εσωτερικό του υπάρχουν πολλά μνημεία, η Κρύα Βρύση, ημιυπόγεια δεξαμενή, το Παλατάκι του Ιουστινάνι (15ος αι., που σήμερα λειτουργεί ως μουσείο), η Σκοτει¬νή Φυλακή (όπου οι Τούρκοι κρατούσαν αιχμάλωτους 70 προύχοντες και το Μητροπολίτη Πλάτωνα πριν τους απαγχονίσουν το 1822), το τούρκικο νεκροταφείο (με τον τάφο του ΚαράΑλή, αρχηγού του τουρκικού στόλου που σκοτώθηκε με την ανατί-ναξη της ναυαρχίδας από τον Κωνσταντίνο Κανάρη το 1822) τουρκικά λουτρά, το τέμενος Μπαϊρακλή Τζαμί, ο ναός του Αγίου Γεωργίου (βλ. σελ. 24) κ.ά.


Το Κάστρο των Απολίχνων (2). Βρίσκεται στα Αρμόλια πάνω σε λόφο και χτίστηκε το 1440 από το Γενουάτη Νικόλαο Μπάνκα Ιουστινιάνι, σύμφωνα με υπέρθυρη λατινική επιγραφή. Περιβάλλεται από διπλά τείχη, έχει 62 δωμάτια, μία δεξαμενή για τη συγκέντρωση των νερών της βροχής για τους έγκλειστους και, εκτός από τον ισχυρό πύργο, άλλους μικρότερους αμυντικούς. Με το κάστρο συνδέονταν οι βίγλες των ακτών της περιοχής, από την Κώμη μέχρι τη θάλασσα του Λιθίου. Συγκέντρωνε το ενδιαφέρον των περιηγητών και οι πιο σημαντικοί που το επισκέφθηκαν, ήταν ο Thevenot (1656), o Piacenza (1688) και ο Cornelli (1696). Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, γύρω από αυτό το κάστρο πλάστηκαν πολλοί μύθοι.


Το Κάστρο των Καμπιών ή της Ωριάς (3). Το Κάστρο των Καμπιών βρίσκεται πάνω από το ομώνυμο χωριό, στην κορυφή υπερυψωμένου βράχου, όπου υπάρχει το εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής. Είναι της Βυζαντινής εποχής και η σημερινή του κατάσταση φανερώνει ότι εγκαταλείφτηκε από νωρίς, όταν έχασε πια για την περιοχή τον αμυντικό του χαρακτήρα.


Το Κάστρο της Βολισσού (4). Η Βολισσός, ως το κυριότερο οχυρό της βόρειας Χίου, αποτελούσε ισχυρή αμυντική περιοχή, που περιελάμβανε όλο το βορειοδυτικό τμήμα του νησιού, την Αμανή και τα χωριά της, που ανάλογα με τον πληθυσμό και τη θέση τους υπήρχαν τείχη, οχυρά, πύργοι, βίγλες και πυργόπουλα. Έχει τραπεζοειδές σχήμα και είναι αρκετά καλά διατηρημένο. Για τη βυζαντινή του καταγωγή κάνει μνεία η Άννα Κομνηνη στην Αλεξιάδα της.



Εκτός από τα κάστρα στις διάφορες περιοχές της Χίου συναντάμε και πύργους, όπως ο πύργος των Δοτιών στο Πυργί, της Γριάς στα Καρδάμυλα, του Πυτιούς, στα Κοίλα, ο Καμμένος πύργος στην πόλη, ο Γοτθικός στην περιοχή «Λίμνης», οι πύργοι στον Κάμπο και στα Καμπόχωρα. Πολλά απ’ αυτά τα κτίσματα υποδηλώνουν ένα γενικότερο αμυντικό κι οχυρωματικό σχεδιασμό που υπήρχε κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους στο νησί.


Οι Βίγλες. Την οχυρωματική άμυνα του νησιού συμπλήρωναν οι βίγλες. Συνήθως ήταν χτισμένες κοντά στη θάλασσα για να ελέγχουν τα παράλια λόγω επιδρομών. Η επικοινωνία ανάμεσα στις βίγλες γινόταν με το άναμμα φωτιάς ή την ανύψωση καπνού και έτσι μετα δινόταν ένα μήνυμα από τη μία βίγλα στη άλλη (αρχαίες φρυκτωρίες). Τέτοιες βίγλες-πύργοι σώζονται κυρίως στη νότια Χίο, όπου οι ακτές προσφέρονταν περισσότερο για αποβάσεις. Πολύ καλά διατηρημένος είναι ο Πύργος του Παχή στη Σιδηρούντα, στην Ελίντα, στα Μεστά, αλλά και ο ημικυκλικός Πύργος του Κουλά μέσα στο κάστρο της Χίου, κοντά στο λιμάνι.


Πάνω στη μόνη φυσική δίοδο που ενώνει την ορεινή ΒΑ Xίο με την ΒΔ, κτίστηκε στις αρχές του 14ου αι. ο Πύργος του Πυτιούς για στρατιωτικούς λόγους. O Πύργος έχει ακανόνιστο δεκαεξάπλευρο σχήμα και εσωτερικά χωρίζεται σε τρία επίπεδα. Διέθετε αποθήκες και στέρνα. Mετά τη Γενουατοκρατία έπαψε να χρησιμοποιείται. Ξαναχρησιμοποιήθηκε για τελευταία φορά το 1912 στην απελευθέρωση της Xίου, όταν τον είχε κάνει αρχηγείο ο τελευταίος Tούρκος Στρατιωτικός διοικητής του νησιού. Σήμερα ο Πύργος έχει αναδειχθεί αρχαιολογικά και είναι επισκέψιμος.

ΘΑ «ΣΕΒΑΣΤΟΥΜΕ» ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ;

του ΗΛΙΑ ΦΥΛΛΑ
Καθόμουν αργά το απόγευμα μιας καθημερινής, στην Πλατεία του Κάστρου , στο γνωστό πια, παραδοσιακό καφεζαχαροπλαστείο. Από την απέναντι πλευρά, που είναι ο δρόμος που βρίσκεται το χρωματοπωλείο , εμφανίζεται ένα πολυτελές αυτοκίνητο(τα στοιχεία του τα έχω), το οποίο δεν μπορεί να στρίψει δεξιά . Κατεβαίνει η συνοδηγός , από το αυτοκίνητο, βγάζει τα μεταλλικά πασαλάκια, που υποτίθεται ότι έχουν μπει σ’ αυτά τα σημεία για να «απαγορεύουν» την διέλευση των οχημάτων, τα πετάει στην κυριολεξία με απαξίωση στην γωνία, στρίβει το αυτοκίνητο αριστερά, κάνει τις μανούβρες του πάνω στην πλατεία και φεύγει στην ευθεία… Η συνοδηγός βέβαια , ούτε που καταδέχθηκε να ξαναβάλλει τα πασαλάκια στη θέση τους, όπως το κάνουν άλλωστε πάρα πολλοί , που… «μπαινοβγάζουν»αυτά τα μεταλλικά πασαλάκια κατά το δοκούν και ανάλογα με την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους .
Αυτό το περιστατικό που καταγράφω, μπορεί να μην έχει καμία σημασία για αρκετούς, μπορεί όμως να έχει και μεγάλη , γιατί απλούστατα δείχνει και το πόσο «σεβόμαστε» τα χρήματα του Ελληνικού λαού , όταν αυτά χρησιμοποιούνται για την ανάδειξη μνημείων του τόπου μας και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς .
Το Κάστρο θεωρείται από τους πάντες πλέον , εντός και εκτός Χίου, ότι είναι μια δυναμική πηγή ανάδειξης τους νησιού μας και ένας από τους πόλους έλξης επισκεπτών στο νησί μας . Γι ΄αυτό έχουν γίνει και συνεχίζονται να γίνονται , διάφορες μελέτες για την αξιοποίησή του και την ανάδειξη των ιδιαίτερων πολιτιστικών του χαρακτηριστικών .
Ότι επιχειρηματική δραστηριότητα αναπτύσσεται πλέον εντός της περιοχής του Κάστρου , πρέπει να είναι ήπιας μορφής , να μην είναι οχλούσα, να σέβεται τους κατοίκους και τους επισκέπτες και βεβαίως να σέβεται τα πολιτιστικά και ιστορικά χαρακτηριστικά της περιοχής .
Έχουν ξοδευτεί πολλές χιλιάδες ευρώ για να αναπλαστεί η Πλατεία του Κάστρου και το παλιό ξενοδοχείο «ΑΠΟΛΛΩΝ», κάνοντας ουσιαστικά την αρχή της πλήρους ανάπλασης και ανάδειξης όλου του Κάστρου , σε συνέχεια των όσων ήδη έχουν προηγηθεί . Τα μεταλλικά πασαλάκια έχουν μπει στις συγκεκριμένες θέσεις για να απαγορεύεται η διέλευση των οχημάτων σ΄αυτήν την αναπλασμένη περιοχή , δείχνοντας ουσιαστικά όπως γράφω και πιο πάνω, τον σεβασμό στα χρήματα του Ελληνικού λαού , αλλά και σ’ αυτό που όλοι θέλουμε να αναδειχθεί.
Όταν λοιπόν, ο οποιοσδήποτε και οποιαδήποτε στιγμή «μπαινοβγάζει» αυτά τα πασαλάκια ατιμωρητί , γιατί αφενός αυτά δεν είναι «κλειδωμένα» και αφ’ ετέρου το μικροπολιτικό κόστος για τους υπεύθυνους – μικροπολιτική ουσιαστικά- , φαίνεται ότι μετράει περισσότερο από τον σεβασμό στους πολίτες και στο γενικότερο περιβάλλον , τότε απλά δεν δείχνουμε το νόμιμο και ενδεδειγμένο σεβασμό και στους ήσυχους πολίτες και στις κανονιστικές διαδικασίες .
Επιπλέον όσοι επιχειρηματίες επενδύουν στην περιοχή με βάση τα νέα νόμιμα πλαίσια που έχουν δημιουργηθεί , πρέπει να προφυλάσσονται από τις κρατούσες Αρχές και Υπηρεσίες , για να μπορέσουν να αποτελέσουν πόλο έλξης και επενδυτικών προσπαθειών και επιχειρηματιών γενικώς. Μέχρι στιγμής, κάτι τέτοιο (προφύλαξη δηλαδή) , δεν φαίνεται να γίνεται, το αντίθετο μάλιστα, όλα έχουν αφεθεί στην τύχη , στην καλή θέληση και στην ανεκτικότητα γενικώς …Επειδή όμως πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος δημιουργίας «άσχημων» περιστατικών, εξ αιτίας της μικροπολιτικής και της «αφασίας» των υπεύθυνων Αρχών και επειδή όσο περνάει ο καιρός, αυτός ο κίνδυνος θα μεγαλώνει , ας αναλάβουν οι Αρχές την ευθύνη που τους αναλογεί ,μιας και αυτές διαθέτουν τους κατάλληλους νόμιμους μηχανισμούς .
Και η Δημοτική Αρχή του Δήμου Χίου και η Αρχαιολογική Υπηρεσία της Χίου και η Αστυνομία και όποια άλλη τέλος πάντων Αρχή, ας δείξουν περισσότερο ενδιαφέρον…
Δεν είναι τα πάντα θέμα προσωπικών ή επαγγελματικών, ή συμφεροντολογικών τέλος πάντων, διαφορών …Είναι θέμα σεβασμού των νόμων και των κανονιστικών διαδικασιών.

Φώτης Αγγουλές: Ο καστρούσης ποιητής.

Ναγκασάκι

Ε, Τσάρλυ, τραβήξου από τον ήλιο.
Σήμερα, έπεσε η Ατομική...
Σήμερα, στα λιμάνια,
οι σωματέμποροι κι οι πορτοφολάδες
μπορούν να περηφανεύονται
που δεν έγιναν εφευρέτες...
Σήμερα, θα μπορούσε να λέει στην προσευχή της,
μια πόρνη:
"Θεέ μου, σ' ευχαριστώ,
που δεν γέννησα...".


ΩΡΑ ΚΑΛΗ

Ώρα καλή συνταξιδιώτες, ώρα σας καλή

Που φεύγετε απ’ την άβυσσο και για τον ήλιο πάτε

Την αλυσίδα μου κρατώ μη σέρνεται και κρουταλεί

Ν’ ακούσω το τραγούδι σας, καθώς περνάτε.



Βάλτε ρυθμό στο βήμα σας και στο τραγούδι σας θυμό

Ξηπόλητοι περάσαμε της δυστυχίας τον ποταμό

Κι ήταν το ρέμα δυνατό κι η θυμωμένη λάμια

Είχε ριγμένα στο βυθό κοπανισμένα τζάμια



Ώρα καλή συνταξιδιώτες, ώρα σας καλή.

Κεντώ στο μισοσκόταδο έναν ήλιο για κονκάρδα,

Την αλυσίδα μου κρατώ μη σέρνεται και κρουταλεί

Απόψε που σταυρώνεται σαν το Χριστό η Ελλάδα.


Οι χιονάνθρωποι – Φώτης Αγγουλές

Προσπαθήστε συνάνθρωποι,

να τους καταλάβετε

τους χιονάνθρωπους.

Μας μισούνε γιατί,

ξέρουνε πως σαν έβγει ο ήλιος,

ό,τι είναι φτιαγμένο από χιόνι,

θα λιώσει.


Οι παπαρούνες – Φώτης Αγγουλές

Eνα μπουκέτο παπαρούνες, φτιαγμένες από σύρματα και φλος,

αναστατώσαν την ψυχή μου.
Ο λογισμός ξαστέρωσε ο θολός κι έπεσε φως μεσ' στο κελί μου.

Ενα μπουκέτο πυρκαγιές, ένα μπουκέτο χείλη,

ένα μπουκέτο ροδαμνιές, σε τροπικό ένα δείλι.

Μα πούναι η αγάπη; Πνίγηκε στο μίσος και στο ψέμα

και στο κελί μου φτάνουνε σπαρακτικές κραυγές.
Κι οι παπαρούνες έγιναν ένα μπουκέτο από πληγές

και στάζουν αίμα.


Πρωτοχρονιά 1956



Κι εφέτος η πρωτοχρονιά στη φυλακή με βρίσκει,

κι άδειο κανίσκι είν’ η καρδιά και μαύροι γύρω μου ίσκιοι.

Κι έτσι καθώς σε σκέφτομαι Χαρά που μούχεις λείψει,

μου σιγοτραγουδά η βροχή του σύννεφου τη θλίψη.



Μην καρτεράτε

Μην καρτεράτε να λυγίσουμε
μήτε για μια στιγμή,
μήδ' όσο στην κακοκαιριά
λυγά το κυπαρίσσι.
Έχουμε τη ζωή πολύ
πάρα πολύ αγαπήσει.

Ας φτιάξουμε το παζλ...

Γκραβούρες που απεικονίζουν το Κάστρο

Πανόραμα της Χίου (1580) διακρίνεται το καστρο
Η δυτική πύλη του Κάστρου (1881)
Bρύση στη Χίο (1782)διακρίνεται ο Πύργος

Το λιμάνι της Χίου (1782) με το Κάστρο

Γενική άποψη της Χίου (1782)διακρίνεται το Κάστρο

Η πόλη της Χίου (1580) διακρίνεται το λιμάνι η τάφρος και η πύλη magore (κεντρική)

Το κάστρο (1880) απ'τη θάλασσα..

ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΗΣ ΑΝΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑΣ

Βασίλης Αγιαννίδης: το μνημείο της... ανορθογραφίας ανεγέρθη στο Φρούριο!

Στην Πλατεία του Φρουρίου Χίου τοποθετήθηκε από το δήμο Χίου μια επιγραφή για να γνωρίσει προφανώς τα μνημεία και την ιστορία του Κάστρου στους επισκέπτες.
Έχει όμως τόσα ορθογραφικά λάθη που το μόνο που καταφέρνει είναι να μας κάνει να ξεχάσουμε τα ελληνικά και τη λίγη ιστορία που ξέρουμε. Αλήθεια, πλήρωσαν γι’ αυτό το αίσχος; Το χάλι του δεν το είδαν όταν το παρέλαβαν;
Μπορεί να υπάρχουν κι άλλα λάθη. Δεν είμαι ούτε ιστορικός, ούτε φιλόλογος.
Επισημαίνω επιγραμματικά στη δυτική όψη:
* 28η γραμμή, «Φραγκίσκο Κάμπη» και 29η «Leonardo d’Andrea»: γιατί τα μισά ξένα ονόματα είναι γραμμένα με λατινικούς χαρακτήρες και τα υπόλοιπα μεταφρασμένα;
* 34η γραμμή, «Βερνάρδο Gustiniani»: εδώ συνδυάζεται το ελληνικό με το ξένο. Αλλά αυτό το Γκουστινιάνι δεν τρώγεται με τίποτα. Μα από πού εμπνεύστηκαν; Από το πρίμο γκούστο; GIUSTINIANI, έτσι γράφεται.
Ακολουθεί μια εξίσου απερίγραπτή αγγλική μετάφραση:
* 4η γραμμή, «Its establishment is estimated…» ενώ έπρεπε να είναι This establishment is estimated…
* 6η γραμμή, «according to a Ottoman inscription». Είναι according to an Ottoman inscription. Στο άρθρο a προσθέτουμε το n όταν ακολουθεί λέξη που αρχίζει από φωνήεν.
* 27η γραμμή, «Nicolao Banca». Ναι, και γιορτάζει του Αγίου Νικολάου, στις 6 Δεκεμβρίου. Nicolo Banca τον έλεγαν διότι ήταν Ιταλός.
* 29η γραμμή, «Bernardo Justiniani»: στην αγγλική μετάφραση οι «Gustiniani» έγιναν «Justiniani». Το Justinian σημαίνει Ιουστινιανός αλλά η εμπορική εταιρεία που εκμεταλλευόταν το νησί πήρε το όνομα της, όχι από κανένα βυζαντινό αυτοκράτορα αλλά από την παλιά βενετσιάνικη οικογένεια Giustiniani, στης οποίας το μέγαρο στέγαζε τα γραφεία της (πολύ-πολύ απλουστευμένα γιατί μάλλον έχουμε να κάνουμε με παντελώς ανιστόρητους).
* 38η γραμμή, «during Faviero’s campaign»: αυτό θεωρώ ότι είναι το χειρότερο από όλα. Ναι, εντάξει, εμείς μπορεί να τον λέμε Φαβιέρο αλλά στην πραγματικότητα λεγόταν Φαμπιέ, για την ακρίβεια Charles-Nicolas Fabvier, βαρόνος και στρατηγός. Λέτε τον όπως θέλετε στα ελληνικά, στα αγγλικά τουλάχιστον γράψτε τον με το όνομα του να καταλαβαίνουν και οι ξένοι ποιος ήταν. Πρέπει να γίνει: during Fabvier’s campaign.
* 55η γραμμή, η «3η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων» του ελληνικού κειμένου έγινε «Archaeological authorities» διότι μάλλον δεν ξέρουν πώς να τη γράψουν στα αγγλικά. Να, βρε: 3d Ephorate of Byzantine Antiquities.
Στην ανατολική όψη μπορούμε να θαυμάσουμε ένα χάρτη της Χίου και τα τραγικά:
* «Gustiniani» (ξανά) στη 2η γραμμή. Γράφεται: G-i-ustiniani.
* 4η γραμμή, «προμαχώνας κατεστραμμένος στο μεγαλύτερο ύψος του». Τι ακριβώς σημαίνει «στο μεγαλύτερο ύψος του»; Είναι ελληνικά;
* 6η και 9η γραμμή «Gustiniani» (και ξανά). Νομίζω θα αρχίσω να φωνάζω «όχι άλλους Γκουστινιάνι, όχι άλλους Γκουστινιάνι».
Και ακολουθεί η σφαγή της αγγλικής γλώσσας:
* 2η και 4η σειρά, «Justiniani» αλλά το χειρότερο βρίσκεται στην 6η όπου υπάρχουν τα παιδαριώδη «dark prison» και «Justiniani Palace». Το «παλάτι» απουσιάζει στην ελληνική επιγραφή. Γιατί μπήκε στη μετάφραση; Γιατί τέτοια μεγαλομανία για δύο δωμάτια (τόσα έχει το «Justiniani Palace»); Ξέρετε, απευθυνόμαστε σε ανθρώπους που στις χώρες τους έχουν το Palais du Louvre, το Buckingham Palace, το Palazzo Ducale. Φαντάζεστε το γέλιο που θα κάνουν όταν ψάξουν να βρουν το αναγραφόμενο «παλάτι»;
* Στην 7η γραμμή έχουμε «church of Byzantine St. George» και στην 8η «St.George’s byzantine church». Βυζαντινός ήταν ο Άγιος Γεώργιος ή ο ναός του; Τα συμπεράσματα δικά σας.
* 9η γραμμή, «Ottoman baths nexto to the north turret» με δύο to, όπως λέμε του-του.
Μμμμ… αισίως μέτρησα περίπου δεκατέσσερα λάθη! Υπάρχουν κι άλλα άραγε; Και μην αναρωτιέστε γιατί ο δήμαρχος ή ο υπεύθυνος αντιδήμαρχος, ή ο υπεύθυνος του έργου δεν επέστρεψαν την ταμπέλα πίσω.
Γιατί δεν την πλήρωσαν εκείνοι. Εμείς την πληρώσαμε και εμείς θα τη λουστούμε.
Βασίλης Αγιαννίδης

ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΕΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ

Από Πατρίδα 23/04/2010

Την πρώτη τους συνάντηση πραγματοποίησαν μέλη της ομάδας για την προστασία του Κάστρου με άτομα του συλλόγου των κατοίκων αλλά και εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Πρόκειται στην ουσία για μια πρώτη διερευνητική επαφή όλων αυτών των φορέων , έτσι ώστε με συντονισμένες ενέργειες να πιέσουν όλους τους αρμόδιους προκειμένου να επιτευχτεί η ουσιαστική αναβάθμιση και αξιοποίηση της περιοχής.


Την ικανοποίηση του για την πρωτοβουλία της σύστασης ομάδας , μέσω facebook , για την σωτηρία του κάστρου, εξέφρασε ο Κ. Μωρακης , επαγγελματίας της περιοχής.

«Είναι σημαντικό που τόσος κόσμος , ακόμη και εκτός Χίου, ευαισθητοποιείται για την περιοχή αυτή», δήλωσε ο κ. Μωρακης. Να σημειώσουμε ότι η πρωτοβουλία άνηκε στην κύπρια φοιτήτρια Μαρία Δάντη που επισκεπτόμενη πέρσι το καλοκαίρι την Χίο, μαγεύτηκε από το κάστρο και προσπάθησε με αυτό τον τρόπο να βοηθήσει στην ανάδειξη του.

ΗΛΙΟΣ ΜΕ ΔΟΝΤΙΑ

Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Γιάννη Μακριδάκη "ΗΛΙΟΣ ΜΕ ΔΟΝΤΙΑ" από το βιβλιοπωλείο της ΕΣΤΙΑΣ.
Πρόκειται για μια χειμαρρώδης συνειρμική αφήγηση ζωής, με αφορμή το ιστορικό γεγονός του βομβαρδισμού του σουηδικού πλοίου WIRIL που έφερε την περίοδο της κατοχής τρόφιμα και άλλα είδη ναυλωμένο από τον Ερυθρό Σταυρό και βυθίστηκε από το βομβαρδισμό συμμαχικών αεροσκάφων (7 Φεβρουαρίου 1944).
Το "Ηλιος με δόντια" είναι το τρίτο βιβλίο του Γ. Μακριδάκη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις της ΕΣΤΙΑΣ. Οι προηγούμενες είναι το "Ανάμισης ντενεκές", 2008, 6η έκδοση και "Η δεξιά τσέπη του ράσου", 2009, 5η έκδοση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο συγγραφέας αφιερώνει το βιβλίο σε δύο σημαντικές γυναίκες της ζωής του αλλά και "στη μνήμη του "κυρίου Γιάννη" του Ναυάρχου.

"ΑΠΟΜΕΙΝΑ ΤΟΤΕ, ΘΥΜΑΜΑΙ, ΕΚΕΙ, ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ
γαλαρία, γερμένος για κάμποση ώρα πάνω στη βαριά σιδεριά της καστρόπορτας, να κλαίω με αναφιλητά, ώσπου μέσα στο βούρκο του μυαλού μου άστραψε η σκέψη πως κείνη την ώρα ήμουνα πια εγώ η μοναδική, η πιο μεγάλη ντροπή του Φρουρίου. Σκέφτηκα τις μέγαιρες αφρισμένες να με διώχνουνε, να με κατασπαράζουνε και να με ματώνουνε με τα νύχια και με τα δόντια τους. Τότε ένα σαρδόνιο γέλιο ξεχύθηκε από μέσα μου και μια δύναμη, που δεν ξέρω από που ήρθε, έσφιξε τις γροθιές μου. Ενιωσα άτρωτος. Εκανα αμέσως μεταβολή και τράβηξα αποφασισμένος, με το κεφάλι ψηλά και με βήμα γοργό κατά το σπίτι μας. Στα παραθύρια πια δεν έστεκε καμιά. Δεν είδε καμιά τη δύναμή μου. Εκείνο το πρωί δεν πήγα στο μαγαζί. Αλλά ούτε θυμάμαι να ξανάνιωσα ποτέ τόσο άτρωτος όσο εκείνη τη μέρα".

ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ

ह Γ.Γ του Υπ.Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη στη Χιο.

Η Mpentemi Kastro Chios λέει: Μετά την χτεσινή μας συνγκέντρωση των μελών και των φίλων του Κάστρου της Χίου και εν όψη των κινητοποιήσεων που σχεδιάζουμε, σας ενημερώνω ότι η Γ.Γ του Υπ.Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, θα επισκευθεί την Χίο στις 2 και 3 Μαΐου για επαφές με την Νομαρχ. Αυτ/ση για την ανάδειξη του Κάστρου και άλλα. Ας φροντίσουμε αυτή η επί...σκεψη να μη καταναλωθεί μόνο στα άλλα και ας προσπαθήσουμε να κάνουμε γνωστή την παρουσία μας.

Το Τούρκικο Νεκροταφείο

Το Τούρκικο Νεκροταφείο βρίσκεται στο Κάστρο της Πόλης της Χίου. Πρόκειται για μια μικρή έκταση, στην οποία ενταφιάστηκαν οι εξέχοντες Τούρκοι, από το 1822 ως το 1890. Εδώ βρίσκεται και ο τάφος του Καρά Αλή, ναυάρχου του τουρκικού στόλου, που βρήκε το θάνατο κατά την πυρπόληση της ναυαρχίδας του, από τον Κανάρη, το 1822. Ο περίτεχνος τάφος του ξεχωρίζει. Οι επιτύμβιες στήλες είναι πραγματικά καλλιτεχνήματα, επηρεασμένα από την τέχνη του τουρκικού μπαρόκ, αλλά και την ελληνική λαϊκή γλυπτική. Το οθωμανικό νεκροταφείο έχει κηρυχθεί διατηρητέος ιστορικός χώρος.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΥΜΑΡΑΚΗΣ

Ξεκινώντας από τα στενά του Φρουρίου, παίρνοντας τα πρώτα ζωγραφικά ερεθίσματα µε την καθοδήγηση του καθηγητή ζωγραφικής και ιχνογραφίας Κώστα Καραγατσίδη και του Νίκου Γιαλούρη, πάντα πιστός σε ένα ανθρωπιστικό και μερικές φορές ουτοπικό όραμα, σχολιάζει:

«Η επιδίωξη ενός οράµατος διαρκεί µιά ζωή. Συνεχώς διευρύνεται και βελτιώνεται. Τώρα που φθάνουµε σε ώριµη ηλικία οι παιδικές µνήµες γίνονται καθαρότερες και εντονότερες και ζητούν από τον ιστορικό να τις αποθασνατήσει και στον εικαστικό να ζωγραφήσει τον κόσµο του όπως τον γνώρισε τα αθώα χρόνια…..∆εν χρειάζεται να είσαι ειδήµων για να δεις ένα ζωγραφικό έργο διότι διδάσκει οπτικώς. Βλέποντάς το διαβάζεις µιά ιστορία του χώρου και του χρόνου. Των αντικειµένων, καραβιών και κτισµάτων. Πατριδογνωσία σε µιά πολύπλοκη σύνθεση σχεδιασµένη να τα πει όλα. Με µιά µατιά ένας ζωντανός χάρτης σαν µιά φωτογραφία που απεικονίζει από πάνω δεξιά το Βοριά, το Παντουκιός και Πελιναίο µέχρι τον Κορακάρη και Προβατά Νοτιοδυτικά. Σαν να παραµείναµε αιωρούµενοι στο σηµείο που πλανάρουν οι γλάροι, ένα µπαλκονάκι του Θεού για να δούµε, ένα πρωινό του 1972 που φυσά το µελτέµι έξω απ΄το λιµάνι της Χίου και στο καρνάγιο σέρνουν µιά ανεµότρατα- καραβόσκαρο στη στεριά για επισκευή..»

Για τη δουλειά του Γιώργου Ζυμαράκη σημειώνει η ιστορικός τέχνης και τεχνοκριτικός ∆ρ. Ντόρα Ηλιοπούλου-Ρογκάν: “ H ατµοσφαιρικότητα των τοπίων του Γιώργου Ζυµαράκη µαγνητίζει όχι µόνο το βλέµµα αλλά και τον ψυχισµό µας. Είναι τοπία ειδωµένα πρώτα απ’ όλα µε τα µάτια της ψυχής. Τοπία κατ’ εξοχήν ποιητικά µέσα από τον τρόπο που είναι εδώ βιωµένο το χρώµα-φως κι αντίστροφα.

Φως ελληνικό, µεταφυσικό, συνεχώς εναλλασσόµενο άλλοτε διαφανές και άλλοτε συµπαγές πάντοτε όµως κατοικηµένο από την ιδιαιτερότητα της µεταφυσικής αίσθησης. Αίσθηση που εισχωρεί µέχρι τα µύχια του ψυχισµού µας για να µας µηνύσει κάτι το αυθεντικό από αυτήν
καθεαυτήν την κοσµογονία. Κάτι το άµεσο από αυτήν καθεαυτήν την αίσθηση της ύπαρξης. Υπαρξιακό πέρα από αισθητικό το µήνυµα εδώ µας αποκαλύπτει στην κάθε περίπτωση την ευαισθησία και το δηµιουργικό ταλέντο του σηµαντικού καλλιτέχνη. Ενός καλλιτέχνη ποιητή µε την πιο ακραιφνή έννοια του όρου.

Τα τοπία, οι “νεκρές” - αλλά τόσο ζωντανές - “φύσεις”, οι µορφές και ότι κι αν, γενικά δηµιουργεί ο Γιώργος Ζυµαράκης, είναι χαρισµατικά εµβαπτισµένα στην αύρα της ψυχής αλλά και στους ενστικτωδώς βιωµένους από τον ίδιο νόµους της αισθητικής. Το φως, η ατµοσφαιρικότητα, η διαφάνεια του ελληνικού τοπίου είναι εδώ καίρια αναπλασµένα µέσα από τον χρωστήρα του χαρισµατικού αυτού δηµιουργού που ζωγραφίζει, σχεδιάζει, χρωµατίζει έτσι, ακριβώς, όπως αναπνέει. Μιαν ανάσα ζωής µεταδίδει και σε εµάς πείθοντάς µας πέρα για πέρα ότι πίσω ή καλύτερα πάνω από την αδυσώπητη, απάνθρωπη τεχνοκρατική εποχή µας υπάρχει πάντοτε ένα “λιµάνι” ευτυχίας, αισιοδοξίας, ένας πυρήνας χαρισµατικής δηµιουργίας που εκπροσωπεί και τη δικλείδα ασφαλείας για τον επαπειλούµενο απ’ ότι συµβαίνει γύρω µας ψυχισµό µας.

Πρόκειται για µια δουλειά γεµάτη φως - τόσο στην κυριολεξία όσο και µεταφορικά. Ένα φως που δικαιώνει ολότελα το δηµιουργικό µένος αυτού του καλλιτέχνη που τολµά να είναι ο εαυτός του και που ευτυχώς παραµένει ανυποχώρητος στις σειρήνες των εκάστοτε απατηλών συρµών. Γι αυτό άλλωστε και µπορούµε να ανανεωνόµαστε πνευµατικά και ψυχικά θωρώντας τα έργα του. ”



Γιώργος Ζυμαράκης

Γεννήθηκε στη Xίο το 1936 και από µαθητής του γυµνασίου µαθήτευσε κοντά στους Kώστα Kαραγατσίδη - εµπρεσιονιστή του Mονάχου και συνεργάτης του Κόντογλου και το Νίκο Γιαλούρη. Με την αποφοίτησή του από το Γυµνάσιο Αρρένων µπαρκάρησε δόκιµος καπετάνιος σε ποντοπόρα εµπορικά πλοία. Ύστερα από 2 ετών περιπλανήσεις ανα τον κόσµο εγκαταστάθηκε στη Nέα Yόρκη όπου σπούδασε ζωγραφική και διαφηµιστικό design. Παράλληλα µε τις εκθέσεις συνεργάστηκε µε µεγάλα αµερικανικά περιοδικά ως art director.

Το 1969 ίδρυσε το καλλιτεχνικό διαφηµιστικό γραφείο ΖΥΜ Advertising, Inc. στη Νέα Υόρκη. Από το 1989 εκδίδει µε τη σύζυγό του Καλλιόπη Μ. Βολάκη και το µοναδικό περιοδικό των καλών τεχνών Ο∆ΗΓΟΣ GALLERY GUIDE. Έργα του υπάρχουν στη συλλογή της Εθνικής Τράπεζας, στο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών και σηµαντικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

ATOMIKEΣ EKΘEΣEIΣ
1969, Πρώτη ατοµική Chelsea Gallery, New York
1969 Metcalf Center-Long Island University
1972, Harvard University, Robinson Hall, Graduate School of Design
1980, 12th Steet Loft /Studio Gallery, New York
1981, Eλληνο-Aµερικανική Ένωση Αθήνα
1982, Oµήρειον Xίου
1983, Γκαλερί Πρόσπερος, Aθήνα
1984, 12th Street Loft Studio, N.Y.
1987, Oµήρειον Xίου-Aναδροµική (κατάλογος)
1988, "Oµορφη Aθήνα" Γκαλερί της Έρσης
1989, Artforum, Θεσσαλονίκη
1989, Γκαλερί της Έρσης "Όµορφη Aθήνα II"
1990 Au Tibourg, Paris, France
1991, Iωνικό Kέντρο Xίου
1992, Iφιγένεια Gallery, Xίος
1993, Milly’s Gallery, Boύλα
1993, Money & Art Show, Intercontinental
1994, Aτελιέ Xίος
1994, Γκαλερί της Έρσης
1995, Πολιτιστικό Kεντρο Ψυχικού / Artistico, Eκθ. Kέντρο Kηφισίας
1996 ∆ηµοτική Πινακοθήκη Χίου
1997 New Star Galleries, Γλυφάδα
2000 Elements Gallery, “Homage to New York” υπο την αιγίδα της Πρεσβείας Η.Π.Α, (U.S. ov. Grant)
2002 Bουρκαριανή, Kέα, 2004

ΟΜΑ∆ΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ (επιλογή)
1952, 53, 54, Aγγλο-Eλληνικό Kέντρο Xίου
1966, 1967 Brata Gallery Nέα Yόρκη
1970, Eclecta ’70, New York
1971, Eλληνο-Aµερικάνοι καλλιτέχνες, Νέα Υόρκη
1971 "New Realists" µε τους Richard Estes, Alex Katz και άλλους, N.Y. State University at Potsdam
1984, Athena -Ebers, Zeller, Zymarakis, Ν.Υ.
1985, "MAZY" Oµήρειον Xίου
1991, Iωνικό Kέντρο-Πλάκα
1993, Art Studio EST
1998 “Η Χίος που Φεύγει” ∆ηµ. Πινακοθήκη
2002 Γκαλερί Ζυγός
2003 Αrts Insbruck, Νeue Kunst Gallery
2004 Fusion Gallery, New York
2004 Mουσείο της Πόλεως των Αθηνών

ΠΑΙ∆ΕΙΑ
1950-54 Μαθήτευσε κοντά στους Κ. Κατραγατσίδη, Ν. Γιαλούρη, Anthony Banes, Royal Academy
1956-57 National Academy of Design, New York
1957-62 The Art Students League, New York ,
The American Art School, New York
1962-64 N.Y.City Community College of Applied Arts & Sciences
1965-66 Ecole Superieure Nationale des Arts Decoratifs, Paris, France
1967-68 New School for Social Research, N.Y.
1970-71 School of Visual Arts, New

ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΥΜΑΡΑΚΗΣ-Ο ΠΑΘΙΑΣΜΕΝΟΣ ΧΙΩΤΗΣ



Νεα Υορκη Του Μανου Α.Μωραιτη



Με πολυ χαρα διαβασα στο chios news την προσφορα του παλαιμαχου χιωτη καλλιτεχνη ενος καλλιτεχνηματος του για τον χιωτικο τουρισμο.

Εμεις σαν ποιο μεγαλοι στην ηλικια που ειχαμε την τυχη να γνωρισουμε και να ζησουμε το Γιωργακι γιατι ετσι τον λεγαμε στην γειτονια στο Καστρο αισθανομαστε ιδιαιτερη χαρα και υπερηφανεια.

Μας ελειψε πολυ οταν εφυγε απο την Νεα Υορκη για να αρραξει στην ομορφη γενετειρα.

Στο Καστρο ηταν το αγαπημενο παιδι της γειτονιας.Καλος με πολυ αθωα ψυχη και αγαπη για την τεχνη.

Οπου τον εχανες τον ευρισκες στο Καρναγιο να ζωγραφιζει και να οραματιζεται.

Ποτε το ανησυχο πνευμα του δεν τον αφινε να κανει την μεσημεριανη σιεστα του που ηταν διαδεδομενη στα πληθη και αποτελουσε μερος της ζωης της γειτονιας.

Με καταγαλανα ματακια και ξανθο χαρουμενο προσωπο ακομα και την ωρα της σιεστας καθοταν στο μπαλκονι του σπητιου που εμενε και με ανα ξυλινο αυτοκατασκευασμενο «γραμοφωνο» τραγουδουσε το ΑΣΠΡΕ ΜΟΥ ΧΡΗΣΕ ΜΕ ΚΡΙΝΕ ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΜΑΡΑΘΕΙΣ.

Ηταν το χαδεμενο παιδι της γειτονιας.

Εχει ονειρα για την Χιο μεταξυ των οποιων η εισδοχη θαλασιου νερου γυρω απο την Σουδα πραγμα για το οποιον και ο γραφων εχει γραψει αμετρητες φορες στον χιωτικο τυπο.Ο Γραφων μαλιστα το εβλεπε σαν υδατηνο διαδρομο που απο τα υπεροκεανια θα αγκυροβολουσαν στα ταμπακικα και με πλοιαρια των 100 ατομων η και περισοτερων ειδικα κατασκευασμενων αγναντευοντας και το Καστρο θα ερχοντουσαν οι τουριστες σε αποβαθρα πισω απο την Δημαρχια να χορτασει και η αγορα απο χρημα και ζωη το και σπουδαιοτερο χωρις επι πλεον αυτοκινητα

Ειναι ποιο μικρη η δαπανη της εισδοχης νερου στην Σουδα απο καινουργιο λιμανι στο Κονταρι

Δεν υπαρχει καλλιτερος τροπος υποδοχης του τουριστα απο του να βγενει κατ ευθειαν στην πλατεια μας απ οπου θα μπορει να πηγαινει με τουριστικα λεωφορεια στην Νεα Μονη,Αγιο Μηνα Βρονταδο Αυγωνυμα και Μαστοχοχωρα.Σημειωτεον οτι δεν πανε ολοι οι τουριστες στις εκδρομες.Εκεινοι που θελουν να πανε το κανονιζουν μεσα απο το πλοιο.Οι πολλοι βγενουν στην αγορα.Και οι εκθεσεις ζωγραφικης θα εχουν περαση στους τουριστες.

Οταν τοτε και η αγορα εμπλουτιστει με μικροπραγματα που αντιπροσωπευουν το νησι οπως προιοντα μαστιχης κοσμηματα υφαντα,πηλινα κλπ.η η αγορα θα ανασανει γιατι οπως απλωνεται προς το Κονταρι, το μελλον της στο Κεντρο δεν θα ειναι τοσο ροδινο.

Κατεδάφιση Δημοτικού Κτιρίου

Η πρόταση του Εμπορικού Συλλόγου Χίου για το γκρέμισμα του δημοτικού κτιρίου/εκτρώματος στη γωνία των οδών Λάδης και Κανάρη, το οποίο χτίστηκε την εποχή της 7χρονης δικτατορίας, εμποδίζοντας τη θέα του μοναδικού Φρουρίου της Χίου, και, στη θέση του, μαζί με τον παρακείμενο χώρο στην οδό Λάδης, να κατασκευαστεί ένα υπόγειο με ημιώροφο πάρκινγκ, πρόταση την οποία –μετά την εφημερίδα μας- υιοθέτησε ήδη και η ημερήσια συνάδελφος «Αλήθεια», εκτός του ότι θα αναδείξει εκ νέου το Κάστρο μας και θα διευκολύνει σημαντικά το πρόβλημα της έλλειψης χώρων στάθμευσης στο ιστορικό κέντρο της πόλης, δίνει το έναυσμα για επικαιροποίηση της πολυδάπανης αλλά ιστορικής και καθοριστικής για τη βελτίωση της φυσιογνωμίας του τόπου -για τούτο και αναγκαίας- πρότασης (γνωστής στο αναγνωστικό μας κοινό) του διακεκριμένου συμπατριώτη καλλιτέχνη κ. Γιώργου Ζυμαράκη, ο οποίος εδώ και καιρό οραματίζεται και σχεδιάζει στους πίνακές του την «ολική αναστήλωση, χρήση και εξωραϊσμό του περιβάλλοντος χώρου» του Κάστρου με ένα τρόπο σύμφωνο προς τον ιστορικό ενάλιο χαρακτήρα του, ο οποίος θα είναι συγχρόνως και εξαιρετικώς ελκυστικός για τον επισκέπτη, δηλ. πόλος έλξης για την τουριστική ανάπτυξη της Χίου.

Σε προηγούμενη «κατάθεση γνώμης» για το Κάστρο -από τη «Γνώμη της Χίου» και το «chiosopinion.gr»-, με αφορμή την πρόταση Ζυμαράκη, ρωτούσαμε:

«Φαντάζεστε την τάφρο του Κάστρου μας «γεμάτη με ιστιοφόρα και περιπατητές», αντί τα σημερινά «ατάκτως ερημμένα» Ι.Χ., αυτοκίνητα, νταλίκες, λεωφορεία, φορτηγά αθιγγάνων κλπ;» και συμπληρώναμε:
«Αμέσως, αναβαθμίζεται έτσι η αξία όχι μόνο των ακινήτων του Κάστρου, αλλά και ολόκληρης της πόλης μας...»

Βεβαίως, ο «Καστρούσης» ζωγράφος έγραφε τότε, κι εμείς το υιοθετούσαμε, να βγάζαμε τελείως τα αυτοκίνητα από το κέντρο αλλά αφού ολοκληρώνονταν ο περιφερειακός δρόμος της πόλης. Ως φαίνεται, το έργο αυτό έχει ακόμη πολύ μέλλον, ωστόσο, η «προφητεία» Ζυμαράκη, ότι «αργά ή γρήγορα το κάστρο θα αναστηλωθεί σ’ όλη του την αίγλη και θα θαμπώσει», μπορεί να προβάλλεται σιγά-σιγά. Και θα προβληθεί ακόμη καλύτερα και άμεσα, γκρεμίζοντας το δημοτικό κτίριο-έκτρωμα που το κρύβει, τώρα που είναι άδειο από ενοικιαστές και δραστηριότητες.

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

Σε κλίμα συγκίνησης, αλλά και θαυμασμού πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 15 Μαρτίου 2009, η εκδήλωση τιμής του πατέρα Αντώνιου Παπανικολάου που οργάνωσε η Ομοσπονδία Χιακών Σωματείων Αττικής και πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Μελίνα Μερκούρη του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας. Οι εκατοντάδες των Χιωτών, όπως αναφέρει το http://odysseaschios.blogspot.co, που κατέκλυσαν την αίθουσα χειροκρότησαν με θέρμη το συμπατριώτη μας ιερέα, που έχει δημιουργήσει την «κιβωτό του κόσμου». Ο χιώτης δημοσιογράφος Αντώνης Πυλιαρός που παρουσίασε με μεγάλη επιτυχία το πρόγραμμα της εκδήλωσης, μετά την εισαγωγή κάλεσε στο βήμα τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας, δημοσιογράφο Αργύρη Κοκκινάκη, ο οποίος στο χαιρετισμό του μεταξύ άλλων τόνισε: «Το όνομα, η μορφή του πατέρα Αντώνιου Παπανικολάου, αποτελούν πλέον μια ηλιαχτίδα φωτός, στη σημερινή συννεφιασμένη ατμόσφαιρα της χώρας μας. Με το έργο του, απέδειξε και στον πλέον δύσπιστο Θωμά, ότι ο ανθρωπισμός, η αγάπη για τον πλησίον, παραμένει πρωταρχικό μέλημα εκείνων, που υπηρετούν με ειλικρίνεια και πάθος, ότι πρέπει να διακρίνει την εκκλησία μας, το ράσο και γενικά εκείνους που προσπαθούν να κάνουν πράξη τη διδαχή του Ιησού Χριστού, την αγάπη προς τον πλησίον. Ο γεννημένος στο κάστρο της Χίου ιερέας, που έπαιξε, μάτωσε, γαλουχήθηκε έφηβος και άνδρας, μέσα στα στενά δρομάκια του, ήρθε σαν ένας νέος απόστολος, να σώσει, να ρίξει βάλσαμο σε πονεμένες ψυχές, να δώσει την ευκαιρία σε παραστρατημένους να δουν το φως, που οδηγεί στον ίσιο δρόμο...». Και κατέληξε: «Εμείς οι Χιώτες έχουμε αποδείξει ότι αναγνωρίζουμε το έργο, όσων καθ’ οιονδήποτε τρόπο προβάλλουν τη χώρα μας και το μυροβόλο νησί μας. Με την απόφασή μας να τιμήσουμε σήμερα τον πατέρα Αντώνιο, θέλουμε να του δώσουμε ένα μικρό δείγμα αναγνώρισης του θεάρεστου έργου του. Ας του το δείξουμε λοιπόν όλοι μας, ότι σε λίγο ανέβει στο βήμα». Ακόμα χαιρετισμό απηύθυναν οι βουλευτές, Χίου Γιάννης Κοσμίδης, Πειραιώς Παναγιώτης Μελάς και ο γ’ αντιπρόεδρος της Βουλής Αναστάσιος Νεράτζης και ο Μικές Γιαννάρας νομαρχιακός σύμβουλος και εκπρόσωπος του Νομάρχη Πολύδωρου Λαμπρινούδη. Μηνύματα απέστειλαν η βουλευτής Χίου Ελπίδα Τσουρή και ο Δήμαρχος Καρδαμύλων Μιχάλης Μελιτζάνης. Η Παναγιώτα Βλαντή Η επιτυχημένη και δημοφιλής ηθοποιός Παναγιώτα Βλαντή, εθελόντρια της «κιβωτού του κόσμου» μίλησε για τη γνωριμία της με την κιβωτό και το έργο του πατέρα Αντώνιου: «Είμαι ιδιαίτερα συγκινημένη που βρίσκομαι μαζί σας, με αφορμή τον πατέρα Αντώνιο και την «κιβωτό του κόσμου». Η γνωριμία μαζί τους, έγινε πριν από δύο χρόνια. Η αγάπη όμως και ο αγώνας που έκανε για τα παιδιά ο πατέρας Αντώνιος, μ’ έκανε να θέλω να ξαναπεράσω την πόρτα της «κιβωτού». Είναι πάρα πολύ δύσκολο, μέσα σε λίγα λεπτά να μιλήσει κανείς γι’ αυτόν τον άνθρωπο και την πορεία του. Μια πορεία δύσκολη, αλλά γεμάτη αγάπη». Η ομιλία του πατέρα Αντώνιου Ακολούθησε η απονομή από τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Αργύρη Κοκκινάκη τιμητικής πλακέτας στον πατέρα Αντώνιο, στην οποία αναφέρεται: «Η Ομοσπονδία Χιακών Σωματείων Αττικής τιμά το χιώτη ιερέα Αντώνιο Παπανικολάου δημιουργό της ΜΚΟ «Κιβωτός του Κόσμου», ένα σύγχρονο απόστολο της Ορθοδοξίας, που με το θεάρεστο έργο του, βοηθά όλους τους έχοντες ανάγκη και υλοποιεί τη ρήση του Χριστού «Άφετε τα παιδία ελθείν προς εμέ». Ο πατέρας Αντώνιος στην ομιλία του είπε τα εξής: «Η εκδήλωση αυτή που μου έχετε αφιερώσει με συγκινεί αλλά είναι υπερβολική για την ελαχιστότητά μου, μια και ως Ορθόδοξος ιερέας, το να βρίσκομαι κοντά στον πόνο και την ανάγκη των συνανθρώπων μας, είναι καθήκον μου. Αυτό που κάνω είναι κάτι που χρωστάω στο Θεό, για όσα μου χάρισε. Αν αφήσουμε τα παιδιά να περιθωριοποιηθούν και απομακρυνόμαστε από τα προσφυγάκια, θα βρούμε το πρόβλημα στο μέλλον, έξω από την πόρτα μας». Αναφερόμενος στη χιώτικη καταγωγή του, είπε: «Γεννήθηκα στο κάστρο, στο φρούριο της πόλης. Προέρχομαι από μια πολυμελή και φτωχή οικογένεια, όμως αξιοπρεπή και τίμια. Ο πατέρας μου και η μητέρα μου, φρόντιζαν με το παράδειγμά τους και την πίστη τους στο Θεό, να μας αποδεικνύουν ότι πλούτος, πάνω απ’ όλα, είναι η αρετή και η αγάπη. Μεγάλωσα, έκανα τα πρώτα μου εκκλησιαστικά βήματα, μέσα στον Αγ. Γεώργιο του φρουρίου, με ιερέα το Γεώργιο Λιαδή. Ακολούθησε η γνωριμία μου με την αγιασμένη ηγουμένη της ιεράς Μονής. Δίπλα της έμαθα να ψάλλω. Και βέβαια διδάχθηκα και από τον αδελφό μου πατέρα Διονύσιο, ιερέα της Μονής. Η «κιβωτός», που έχω την ευλογία να οδηγώ με τη βοήθεια της πρεσβυτέρας μου, φροντίζει 230 παιδιά, ενώ 1080 ακόμα άτομα, σιτίζονται σ’ άλλο χώρο, τους δίδονται ενδύματα και έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Στηρίζουμε με κάθε τρόπο τις μητέρες, που λόγω βίας έχουν εγκαταλείψει το σπίτι τους, για να μείνουν με τα παιδιά τους. Με τους εθελοντές, που ξεπερνούν τους 200, φροντίζουμε: Πρώτον, τα παιδιά που φοιτούν στο νηπιαγωγείο που έχουμε στην «κιβωτό». Δεύτερον, 50-100 αναλφάβητα παιδιά κάθε έτους, ηλικίας 8-14 ετών, για να τα προετοιμάσουμε να ενταχθούν τον επόμενο χρόνο στα σχολεία. Και τρίτον, τα παιδιά που ήδη πηγαίνουν σε σχολεία, σε ειδικούς χώρους που υπάρχουν στην «κιβωτό», γίνεται η μελέτη των μαθημάτων τους. Καλώ όλους σας να επισκεφθείτε την «κιβωτό», για να διαπιστώσετε ότι στο κέντρο της Αθήνας έχουμε φτιάξει μια ιεραποστολή, δεδομένου ότι έχουμε παιδιά διάφορων φυλών και θρησκειών».

Το κάστρο της Χίου

Οι οχυρώσεις και η περιτειχισμένη πόλη από το Μεσαίωνα στις μέρες μας
Συγγραφέας : Μονιούδη - Γαβαλά Δώρα

Μεταφραστής : Βιτέλλα Μάιρα

Φωτογράφος : Βούλγαρης Γιάννης Γ.

Εκδότης : Αιγέας

Έτος έκδοσης : 2001

ISBN : 960-86524-3-Χ

Σελίδες : 79
Το κάστρο αποτελεί σημαντικό τμήμα της πόλης της Χίου από άποψη τόσο ιστορική όσο και πολεοδομική. Σπουδαία ιστορικά γεγονότα του νησιού σχετίζονται με το οχυρό και την περιτειχισμένη πόλη, η οποία κατοικείται συνεχώς από τον 11ο αιώνα μέχρι σήμερα. Στη διάρκεια της Λατινοκρατίας υπήρξε το διοικητικό, εμπορικό και κοινωνικό κέντρο του νησιού, το κέντρο της περίφημης Civitas Chii. Στην Τουρκοκρατία κατοικήθηκε αποκλειστικά από Τούρκους και Εβραίους και υποβαθμίστηκε τραγικά από άποψη δομημένου περιβάλλοντος. Μετά την απελευθέρωση (1912) και τη μικρασιατική καταστροφή (1922) έγινε τόπος εγκατάστασης ελληνικού πληθυσμού και ιδιαίτερα προσφύγων. Στις μέρες μας εξακολουθεί να κατοικείται, αποτελώντας ένα ζωντανό τμήμα της πόλης. [...]
(από την εισαγωγή της συγγραφέως)

Εξελίξεις για το Κάστρο της Χίου

Είναι αλήθεια ότι το θέμα του Κάστρου της Χίου βρίσκεται σε πολύ κρίσιμη καμπή.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι υπάρχουν αρκετά άτομα πια που θέλουν να δουν τόσο το μνημείο αυτό όσο και τη ζωή του Κάστρου να βελτιώνεται.
Η αλήθεια είναι ότι προσπαθήσαμε μέσα από την ομάδα αυτήν να έρθουμε σε επαφή με άτομα που μπορούν και θέλουν να βοηθήσουν.
Ο υφιστάμενος σύλλογος του Κάστρου δείχνει ότι μπορεί και ότι θέλει, αρκεί να πιεστεί.
Πρέπει να συνεχίσουμε την προσπάθεια μας για να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ και να δοθούν κονδύλια για το Κάστρο της Χίου και όχι να πέσει πάλι σε δεύτερη, τρίτη μοίρα. Γνωρίζουμε ότι η Ελλάδα περνάει πολλές δύσκολες στιγμές με την κρίση. Παρόλα αυτά, υπάρχουν κονδύλια τα οποία προέρχονται αποκλειστικά από την Ευρωπαική Ένωση, αποκλειστικά για την συντήρηση και αναστύλωση τέτοιων μνημείων. Στην ομάδα αναρτήθηκε το εξής σχόλιο:
Ο Σύλλογος του κάστρου πείστηκε να στείλει ένα αίτημα στη Γ.Γ. της Περιφέρειας για να συμπεριλάβει και το Κάστρο της Χίου στο ΕΣΠΑ. Καλό θα ήταν να μαθαίναμε και εμείς το περιεχόμενο.
Επίσης θα γίνει και κάποιο έγγραφο προς το Υπουργείο Πολιτισμού. Σκεφτείτε πως μπορούμε και εμείς να πιέσουμε διότι οι πληροφορίες μου λένε ότι το Υπ. Πολιτισμού θα αφήσει το Κάστρο της Χίου για να βάλει σε προτεραιότητα έργα στη Μυτιλήνη.
Περιμένουμε την ανταπόκριση σας.

ΕΝΑ ΒΙΝΤΕΟ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ

Το Φρούριο της Χίου (Κάστρο) εκτείνεται στα βόρεια του κέντρου της πόλεως και αποτελεί τον περιτειχισμένο πυρήνα της από την εποχή της Γενουοκρατίας και μετά. Η είσοδος γίνεται από την κύρια Πύλη (Porta Maggiore) στο νότιο άκρο του, που κατασκευάσθηκε από τους Βενετούς το 1694, και από την κατεστραμμένη σήμερα "Επάνω Πόρτα" (Portello) στη ΒΔ πλευρά του. Κοντά στην πύλη και στο εσωτερικό του κάστρου βρίσκεται διώροφο κτίσμα, γνωστό ως "Παλάτι Ιουστινιάνι".

Η πρώτη φάση του Φρουρίου της Χίου ήταν βυζαντινή (τέλη 10ου αιώνα), αν και σήμερα δεν σώζεται σχεδόν τίποτα από αυτήν τη φάση των οχυρώσεων. Η σημερινή μορφή του Φρουρίου είναι το αποτέλεσμα πολλών προσθηκών, ενισχύσεων και επισκευών, από τις αρχές του 14ου αιώνα μέχρι και την Ελληνική Επανάσταση, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από Γενουάτες, Βενετούς και Τούρκους, επί της πρώτης Γενουατικής οχυρώσεως. Το Φρούριο υπέστη μεγάλες καταστροφές (βομβαρδισμούς 1828, σεισμός 1881), αλλά η μεγαλύτερη αλλοίωση επήλθε στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν κατεδαφίστηκε ολόκληρο το νότιο τείχος για την κατασκευή της προκυμαίας της πόλης της Χίου.

Από τα σημαντικότερα κτίσματα που σώζονται στο εσωτερικό του Φρουρίου είναι η Κρύα Βρύση (ημιυπόγεια δεξαμενή νερού) που ανάγεται στη βυζαντινή εποχή, καθώς και ο ψηλός πύργος, γνωστός ως Κουλάς. Το Φρούριο περιβαλλόταν από ευρεία τάφρο, η οποία σήμερα έχει επιχωματωθεί.

Κατά καιρούς έχουν διενεργηθεί ανασκαφικές έρευνες σε οικόπεδα ιδιωτών, ενόψει ανέγερσης νέων οικοδομών, οι οποίες απέδωσαν σημαντικά στοιχεία, τόσο για την τοπογραφία, όσο και για την ιστορία του Φρουρίου της Χίου.

Το Φρούριο της Χίου κατοικείται μέχρι σήμερα.

ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΜΑΣ

Το Κάστρο της Χίου έχει έκταση 180.000 τ.μ. και τα τείχη του περικλείουν οικιστικό σύνολο, με 650 κατοίκους. Η κατοίκηση στο χώρο του Κάστρου μαρτυρείται τουλάχιστον από τους ελληνιστικούς χρόνους. Ευρύματα ανασκαφών πιστοποιούν την συνέχιση της κατοίκησης στους Ρωμαϊκούς και στους πρωτοβυζαντινούς χρόνους. Ναοί των μεσοβυζαντινών χρόνων μαρτυρούνται από τις πηγές (10ου αι.) και από ευρύματα ανασκαφών (11ου αι.). Το σημερινό Κάστρο της Χίου ταυτίζεται με το γνωστό από τις πηγές οχυρό, που άρχισε να οικοδομεί το 1328 ο Γενουάτης ηγεμόνας της Χίου, Martino Zaccaria. Το 1329 το κάστρο καταλύφθηκε για λογαριασμό του βυζαντινού αυτοκράτορα από τον Ανδρόνικο Γ' Παλαιολόγο και παρέμεινε στους κόλπους της βυζαντινής αυτοκρατορίας έως το 1346, οπότε η Χίος περιήλθε οριστικά ως κτήση στη Δημοκρατία της Γένουας. Από τη χρονιά εκείνη που ο Γενουάτης Simone Vignoso κατέλαβε το νησί, αρχίζει η περίοδος της Γενουατοκρατίας στη Χίο η οποία διήρκεσε δύο αιώνες, από το 1346 έως το 1566. Στους μεσαιωνικούς χρόνους το Κάστρο της πόλης (η Civitas Chii) ήταν το κέντρο της πολιτικής και της στρατιωτικής διοίκησης της Χίου. Έξω από τα τείχη του εκτεινόταν η πόλη, το borgo. Τη διακυβέρνηση του νησιού είχε αναλάβει μια εμπορική εταιρεία, η Μαόνα, της οποίας τα μέλη από το 1362 και εξής ανήκαν στη φατρία (Albergo) των Ιουστινιάνι (Giustiniani) στη Γένουα και από τότε έφεραν το επώνυμο Ιουστινιάνι. Το 1566 ο Πιαλή πασάς κατέλαβε το Κάστρο αμαχητί εκ μέρους του Οθωμανού Σουλτάνου Σουλεϋμάν του Μεγαλοπρεπούς. Το 1694 το κατέλαβαν για ένα εξάμηνο οι Ενετοί, που πραγματοποίησαν εκτεταμένες εργασίες στις οχυρώσεις παρά το μικρό διάστημα της κυριαρχίας τους. Έκτοτε το Κάστρο παρέμεινε αδιάλειπτα στα χέρια των Οθωμανών έως το 1922 που η Χίος απελευθερώθηκε και προσαρτήθηκε στο Ελληνικό Κράτος. Η Ελληνική Πολιτεία έλαβε από το 1924 μέτρα προστασίας του μνημείου και με Προεδρικό Διάταγμα τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς χαρακτήρισε το Κάστρο ως διατηρητέο αρχαιολογικό και ιστορικό χώρο. Παρόλα αυτά το μνημείο απειλήθηκε σοβαρά κατά τη διάρκεια του 20ου αι., όταν μερίδα της Χιακής κοινωνίας ζητούσε επιτακτικά την κατεδάφισή του, αίτημα που αναζωπυρωνόταν κατά καιρούς, στη δεκαετία του 1930 αρχικά, και κατόπιν στη δεκαετία του 1950 και του 1970. Καθοριστικές για την απαξίωση και την κακή κατάσταση διατήρησης του μνημείου στους νεώτερους χρόνους ήταν οι φυσικές καταστροφές (σεισμοί) του 1881 και του 1949, η κατασκευή της νέας προκυμαίας το 1896 που αλλοίωσε δραστικά το επιλιμένιο τείχος, η μαζική εγκατάσταση στο Κάστρο των ελλήνων προσφύγων που κατέφυγαν στη Χίο μετά την μικρασιατική καταστροφή του 1922, η Γερμανική κατοχή, όταν προμαχώνες και οικοδομικό υλικό του Κάστρου χρησιμοποιήθηκαν για το άλεσμα των σιτηρών. Ακόμη, μετά την απελευθέρωση της Χίου από τους Οθωμανούς το 1912 τα τείχη λιθολογήθηκαν συστηματικά, καταστράφηκαν μερικώς δύο προμαχώνες και η δυτική Πύλη ("Επάνω Πορτέλλο), καθώς και τμήματα του επιθαλασσίου τείχους με τη χρήση εκρηκτικών.
Συντάκτης
Όλγα Βάσση, Αρχαιολόγος


Χρονολόγηση
από τους ελληνιστικούς χρόνους τουλάχιστον-σήμερα. Συνεχής κατοίκηση του χώρου

ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ